top of page

İZTUZU KUMSALI, DENİZ KAPLUMBAĞALARI BAKIM İSTASYONU VE GÜNÜBİRLİK ALAN EKOLOJİK TASARIMI

Kentsel Tasarım / Ekolojik Yapı /

Kıyı Düzenlemesi / Hayvan Hastanesi

:T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

İşveren

:Muğla, İztuzu Plajı

Proje Yeri

:2019

Proje Yılı

:550.000 m²

:1350 m²

Proje Alanı

Yapı Alanı

Dünyanın ender özellikli alanlarından biri olarak kabul edilen İztuzu Kumsalı, bir yanında deltanın durgun, yeşil ve tatlı suyu, diğer yanında ise Akdeniz’in berrak lacivert tuzlu suyu arasında 4-5 km’lik bir mesafede uzanan bir “ekolojik kavuşma” alanıdır.

İztuzu kumsalı, insanın doğayı koruma ve onu diğer canlı türleri ile paylaşma çabasının yer küredeki başarılı örneklerinden biridir. Yarışma konusu alanda, ziyaretçilere yönelik günübirlik kullanım imkanı sunan alanlar ve Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) yer almaktadır. Bu kapsamda, İztuzu Kumsalı’nın “bütüncül bir yaklaşım”la ele alınması, korunması ve yönetilebilmesi için, hem rehabilitasyon merkezinin daha modern ve işlevsel şartlara kavuşması, hem de günübirlik alanın kullanımında ziyaretçilerin ihtiyaçlarına “ekolojik hassasiyet”le çözüm bulunması hedeflenmiştir.

 

Alanın konumu ve doğası itibari ile yarışma alanını besleyebilecek potansiyellerin ve dinamiklerin oldukça fazla oluşu ve bu “mevcut potansiyel ve dinamiklerin verimli olarak kullanılabilmesi” fikri en önemli yol gösterici olmuştur. Bu doğrultuda; “alanın dinamiklerini ve iklim veri değerlerini maksimumda kullanan” ve “doğaya-çevreye minimumda dokunan”; aksine “doğadan maksimumda faydalanan”, “ekolojik”, “sürdürülebilir” bir anlayış benimsenmiştir. Tasarımda; “enerjiyi verimli kullanan ve yöneten”, “kendi kendine yetebilen”, “çevresine ve doğaya duyarlı olan ve fayda sağlayan” ve “negatif karbon ayakizi üretecek” bir “sistem bütünü” kurgulanmıştır.

 

“Doğaya minimum dokunmak”, arazi ve iklim verileri doğrultusunda “doğadan maksimumda faydalanmak” adına program hacmi arazi eğiminin en az olduğu ve ağaçların korunmasını sağlayacak bir alana konumlandırılmıştır. Program; bir “platform ile yerden koparılarak”, hacim “hakim rüzgarın en verimli kullanılacağı yön”e çevrilmiştir. Bu fikri destekler nitelikte “yapı kabuğunda yazın açılabilen, kışın kapatılabilen bir çift cidarlı sistem” tasarlanıp, katmanlar arasında “rüzgar koridoru” oluşturulmuştur. Böylelikle; hacim yazın rüzgar koridoru ile serin kalır, kışın ise çift katmanlı sisteme geçerek hacmin yalıtımı sağlanır.

 

Hacim, “programatik bir kurgu ile parçalanmış” ve bu parçalanma hakim rüzgarın daha verimli şekilde kullanılmasını sağlamıştır. Parçalanan hacimler, Güneşi yaz-kış, kontrollü ve en verimli kullanabilecek şekilde kaydırılmıştır. Hacimlerin çatılarında, ağaç gölgelerine ve kütlesel harekete göre güneşi en verimli alan yerlere “PV paneller” yerleştirilerek  “kendine yetebilen ve yakın çevresine de katkı sağlayan bir sistem” oluşturulmuştur.

bottom of page